Tijd vliegt

Het is herfst en ik drink koffie met Gerrit en Jos. Zij maken alweer veertig jaar deel uit van onze groene familie. ‘De tijd vliegt’, zeggen ze tegelijk.

Gerrit en Jos zijn verschillend, maar delen ook veel. Zo zijn ze allebei begonnen ze in het najaar van 1985, bij mijn vader en moeder.

Gerrit: hobby als werk, humor als kracht

Gerrit kwam op 14 oktober in dienst. Dancing in the Street van Mick Jagger & David Bowie stond op nummer 1 die dag. Gerrit kwam uit Hasselt, ontmoette zijn Gerda in Wijhe en verhuisde naar Salland. Gerrit en Gerda wonen al tientallen jaren in Raalte en hebben vier kleinkinderen. Werken hoeft allang niet meer. ‘Mijn werk is mijn hobby’, zegt Gerrit. ‘Ik moet op het werk helemaal niks en mag alles. Vaste werkdagen heb ik niet. Ik kom als het past, meestal twee dagen per week.’ Gerrit ging drie jaar geleden officieel met pensioen. Maar hij houdt niet van fietstochten of vissen. We troffen een regeling waar alle partijen blij van werden. Als een profvoetballer die een nieuw contract tekent, ging Gerrit op de foto.

Momenteel zit Gerrit meer thuis dan ons lief is. Door de stikstofcrisis staan bouwprojecten in de wachtstand. ‘Wanneer mag ik weer?, vraagt Gerrit. ‘Mijn vrouw begint me zat te worden’, zegt Gerrit en zijn pretogen fonkelen. Jos en ik weten hoe het echt zit en schieten in de lach. ‘Dat zal wel meevallen toch?’

Twee jaar geleden werd bij Gerrit stembandkanker geconstateerd. ‘Over acht weken ben ik er weer’, zei hij. Dat duurde wat langer. De chemo’s en bestralingen hakten erin. De tumor verdween, de humor bleef. ‘Jullie zijn natuurlijk donders blij dat mijn stem weg is’, fluisterde hij. Na zijn schoonverklaring ging Gerrit weer aan het werk. ‘Dat ging hartstikke soepel’, zegt de loodgieter/cv-monteur. Tot grote vreugde van de jongeren op de bouw. Zij lopen weg met de collega die hun opa had kunnen zijn. In mei wordt Gerrit zeventig jaar.

Jos: kwaliteit, familie en een rustige werkstijl

Terug naar 1985. Drie weken na Gerrit begon Jos. Fijntjes herinnert Jos me eraan dat hij eigenlijk al eerder in dienst kwam. ‘Ik moest eruit toen begin jaren tachtig het werk opdroogde.’ Ik kan me de zorgen uit die tijd herinneren. Mijn ouders hadden nét de zaak verbouwd en uitgebreid. Gelukkig ging het halverwege de jaren tachtig beter.

De bouwwereld krabbelde op uit een diepe crisis en ook wij kwamen handen tekort.

Er werken meer Van Dartels in ons familiebedrijf. Uit verschillende stambomen, uit verschillende generaties. Jos’ vader werkte voor ons en zijn broer Frans is nog steeds een gewaardeerd collega. Jos vertelt over het brommerongeluk waardoor hij uitstel voor dienst kreeg. Zijn jongere broer Frans moest toen in zijn plaats het leger in. ‘Dat was geen broederdienst maar broederliefde’, zegt Frans vaak als Jos ernaast zit.

Jos is 61 en monteur in unieke woningen. ‘Mooie panden hoor.’ Jos vertelt dat hij graag wat meer tijd wil nemen om thuis te klussen. Andere hobby’s heeft hij naar eigen zeggen niet. Ik opper dat Jos graag met zijn vrouw Helga uit eten gaat, bij de allerbeste restaurants. ‘Dat is niks voor mij’, zegt Gerrit. ‘Geef mij maar een schnitzel.’

Twee karakters, één gedeelde liefde voor het vak

Verschillend zijn ze. Gerrit maakt meters en werkt snel. Bij Jos is het werk netjes en kwalitatief hoogwaardig. Onze jonge monteurs leren van hun vakmanschap en pikken de ouderwetse werkmentaliteit op.

Gerrit houdt de sfeer erin in de bouwkeet. Jos geeft toe dat hij een dagje alleen werken ook wel kan waarderen. Over één ding zijn de mannen het roerend eens: de muziekzenders op de bouwradio. Gerrit en Jos houden van rock uit de jaren zeventig. ‘Tegenwoordig is het allemaal piratenmuziek en boink boink’, zegt Gerrit. ‘Da’s een ramp’, vult Jos aan. Jos brandde vroeger cd’s voor Gerrit. ‘Die luister ik nog steeds’, zegt Gerrit. ‘Zijn favoriete nummer is The Hollies met The day that Curly Bill shot down Crazy Sam McGee’, lacht Jos.

Als we vragen, wat de heren bindt aan ons bedrijf, beginnen ze te lachen. ‘Oeh, niet te lang nadenken nu.’ Even later komen de antwoorden die ik vaker hoor.

• ‘De duidelijkheid’
• ‘Dat je kwijt kunt wat je op de lever hebt’
• ‘Korte lijnen’
• ‘Dat het van twee kanten komt’
• ‘Weten wat je hebt’

Als ik vraag wat ze over vijf jaar doen, blijft het stil. ‘Ik heb vandaag net de workshop Gouden Jaren gehad’, zegt Jos. ‘Maar eerlijk gezegd heb ik er nog geen beeld bij.’ En Gerrit? Die wil niet uitsluiten dat hij op zijn vijfenzeventigste nog steeds werkt voor ons.

Ik besef dat we onze handen mogen dichtknijpen met hun loyaliteit. Mooi dat ze nog even blijven. Want ik gun alle onze collega’s een vleugje van het vakmanschap van Jos en het vrolijke doorzettingsvermogen van Gerrit.